مُگذَرَه (ميگذرد)
اِي دِلِم آرُم بگير،  دو روزَ  دنیامُگذَرَه

اَقذِ تو خِفَت مَخور اَمروزُ فُردا مُگذِرَه

مِثلِ بِچِه مِدرِسَه ڪِلاسِ بالا تر مِري

اَگ تو  بِخَني درسه  آبُ بابا مُگذَرَه

اِي دِلِم آروم بگير اَقذِ تو بي صَبري مَڪُن

يگ نَصيحَتِت مُنُم اينجا وُ اُنجا مُگَذِرَه

اَمروزِه با ما ميي و فُردا شُم بي ما مِري

تو بِدَن اي روزِگار، بي ما وُ با ما مُگذِره

بُرو تو شُڪر خُدا ڪُن ڪه اِزي بِدتَر نِري

وَگِنَه دُنيا ِر ببين با فِقِرُ ودارا مُگذِرَه

مِث دندی ڪنده هاهمش تو آخ و واخ منی

ايجوري اَدا مَريز به خودِ خدا  مُگذرَه

چي اَدِما ڪه بيدِن  وچي اَدِما ڪه مين

ڪي مِدَنَه ڪه دِگَه با چي اَدِما مُگذِرَه

                                    حدادي

در جاجرم رسم برآن است که شب آخرین چهارشنبه سال را موره میاندازند به این صورت که اقوام وفامیلها در منزل یکی از آنها جمع میشوند و ظرفی پرازآب میآورند وروی ظرف را پارچه ای می اندازند وبعد هر فرد یک مهره که تکمه یا چیزی شبیه آن است به داخل ظرف میاندازد که معرف وشناسه آن شخص می باشد وافراد باذوق حاضر در آنجا هر کدام شعری یا دوبیتی ویا فال حافظ میخوانند وبعد از پایان شعر یکی ازافراد خردسال مجلس یک مهره را از داخل ظرف آب برمیدارد وشعر خوانده شده در وصف یا فال فرد مورد نظر صاحب مهره میباشد که سراسر هیجان و شور وشوق را در پی دارد 

هندوانه پای ثابت خوراکی های شب یلدا است

هندوانه؛ یکی از ارکان اصل‍ی سفره شب یلداست که همیشه به شیوه های جذابی تزیین می شود، اما چرا هندوانه؟ 

هندوانه یادآور گرمای تابستان و حرارت است. باور بر این است، اگر مقداری هندوانه در شب یلدا بخورید، در سراسر زمستان طولانی، سرما و بیماری بر شما غلبه نخواهد کرد و این باور، با خواص هندوانه که سرشار از ویتامین های A و B و C است، مطابقت دارد. 

ارزش تغذیه ای هندوانه:

90 درصد بافت هندوانه از آب تشکیل شده است. در نتیجه برای رفع عطش بسیار مفید است. به علت فراوانی آب در این محصول، برای جلوگیری و دفع سنگ کلیه، خوردن آن بسیار توصیه شده است. هندوانه منبع غنی از بتاکاروتن و لیکوپن است که این مواد از آنتی اکسیدان های طبیعی هستند و همانطور که اثبات شده است، آنتی اکسیدانها ترکیباتی هستند که از بروز سرطان ها در انسان جلوگیری می کنند، پس این باور که با خوردن هندوانه بیماری کمتر به سراغ ما می آید در وجود این آنتی اکسیدانها نهفته است.

تاریخچه شب یلدا

علت نامگذاری شب یلدا 

یلدا برگرفته از یک واژه سُریانی می باشد که به تولد و زایش معنی شده است. سریانی زبان رایج مسیحی ها بوده است که از تحقیق و بررسی در کتب تاریخی واژه نامه ها کسب شده است دانشمند بزرگ و تقویم شناس ابوریحان بیرونی با نام میلاد اکبر از شب یلدا یاد می کند و آن را میلاد خورشید دانسته است. 
واژه یلدا به طور دقیق مشخص نیست که چطور و چه زمانی به زبان فارسی ورود کرده است این گونه از تاریخ بر آمده است که مسیحیان اولیه که در روم زندگی می کردند دچار سختی های فراوانی بودند در همان حال عده ای از آنها تصمیم به مهاجرت به ایران می کنند و به خاطر نزدیک بودن فرهنگ ها این واژه سریانی به زبان فارسی راه پیدا می کند.  
مروری بر تاریخچه شب یلدا 

همانطور که می دانید تاریخچه و پیشینه یلدا به زمانهای بسیار گذشته برمیگردد ولی مشخص نیست قدمت دقیق آن به چه زمانی تعلق دارد بسیاری از باستان شناسان هفت هزار سال پیش را برای تاریخ شب یلدا مطرح کرده اند. ظروف سفالی دوران قبل از تاریخ را به استناد گرفته اند چرا که نقوش حیوانی ماه های ایرانی همچون عقرب و قوچ داخل این ظرف ها هک شده اند البته ناگفته نماند نقوش کشفیات باستان شناسی و کتیبه ها نادرند ولی باستان شناسان بر این باورند که تا 7000 سال پیش نیز میتوان آیین مربوط به شب یلدا را رصد کرد. 
با تمام این تفاسیر چیزی که به عنوان شب یلدا به رسمیت شناخته شده است به 500 سال پیش از میلاد برمیگردد و تاریخ وارد شدن آن به تقویم رسمی ایرانیان باستان به زمان داریوش یکم مربوط می شود تقویمی که شامل گاه شماری مصری ها و بابلی ها است. 
عادات و آیین مرسوم ایرانیان در شب یلدا 

دانستیم که آخرین شب پاییز که دراز ترین و تاریک ترین شب سال محسوب می شود با نام شب یلدا جایگاه ویژه ای در میان ایرانیان کسب کرده است و مردم ایران تا سپیده دم با انواع و اقسام برنامه های مفرح در کنار یکدیگر این شب دراز را به خوشی سپری می کنند تا تاریکی و سردی و اندوه غیبت خورشید روحشان را تضعیف نکرده و با آسمانی روشن به رختخواب رفته به راحتی استراحت کنند. 
طبق سنت های دیرینه در آیین کهن در اولین روز دی ماه شاهان ایرانی تاج و تخت شاهی را زمین گذاشته و با لباسی سپید به سمت صحرایی می رفته و بر روی فرش سفید می نشستند و نگهبانان و دربانان کاخ شاهی و همه خدمتکاران و برده ها در سطح شهر آزاد شده و مثل دیگران زندگی می کردند و همگی چه رئیس و چه پادشاه و چه مردم عادی به طور یکسان و در یک جایگاه بودند. البته ناگفته نماند صحت و سقم این گفته ثابت نشده که شاید تنها افسانه ای بیش نباشد. 
جشن یلدا امروزه توسط ایرانیان با شب نشینی اقوام و خانواده در کنار یکدیگر برگزار می شود بدین گونه که اعضای خانواده در این شب مهم گردهم آمده و افراد مسن خانواده شروع به تعریف کردن قصه های کهن می کند که خوردن هندوانه ، آجیل و انار و شیرینی و میوه های مختلف  از جنبه های نمادین این شب عزیز می باشد اغلب این میوه ها دانه های زیادی دارند و به نوعی جادوی سرایتی به شمار می روند که انسان ها با توسل به برکت پردانه بودن آن ها نیروی باروری را در خود نیز افزایش می دهند و هندوانه و انار را به خاطر سرخی رنگ شان نمایندگی از خورشید در شب تصور می کنند.